Πέρασαν 561 χρόνια από την 29η Μαΐου 1453. Την ημέρα που ακούστηκε το «Εάλω η Πόλις» και η Κωνσταντινούπολη, η Βασιλεύουσα, η «Πόλη των πόλεων», η «Πόλη του Ελληνισμού και της Χριστιανοσύνης» έπεσε στα χέρια των Οθωμανών Τούρκων.
Η ημέρα αυτή προκάλεσε θρήνο και οδυρμό στον απανταχού ελληνισμό. Στο μυαλό όλων των Ελλήνων η Άλωση κατέλαβε κεντρική θέση ως η μεγαλύτερη εθνική απώλεια.
Η φράση «πάλι με χρόνια με καιρούς πάλι δικιά μας θα' ναι» αντηχεί στις καρδιές όλων των Ελλήνων. Γιατί ο Έλληνας δεν πίστεψε ποτέ το χαμό της Πόλης.
Το χρονικό της Άλωσης
Στις 28 Μαΐου 1453, μεγάλη λιτανεία πραγματοποιείται στη Βασιλεύουσα με κεφαλή τον Αυτοκράτορα. Όλος ο λαός και ο κλήρος, με δάκρυα στα μάτια, περιδιαβαίνει τα μισογκρεμισμένα τείχη και στο τέλος ο Κωνσταντίνος απευθύνει ψυχωμένο λόγο σε όλους, τους τελευταίους Έλληνες και Φιλέλληνες υπερασπιστές, τονώνοντας το ηθικό τους, κάνοντας όλα τα μάτια να δακρύσουν, ανάμεσα στις λαμπάδες και τα θυμιάματα που τύλιγαν τη Θεοσκέπαστη εκείνη τη νύχτα... Την τελευταία νύχτα της Πόλης μας...Η Βασιλεύουσα θρηνούσε βλέποντας το τέλος να έρχεται.
«Συγχώρεσέ με Κύριε», ψιθύρισε με φόβο και δέος ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος. «Συγχώρεσέ με ...και δώσε μου ανδρείο τέλος».
Πίσω του όλοι οι αξιωματικοί και οι αξιωματούχοι, όλος ο λαός, μεταλάμβανε το Σώμα και το Αίμα του Ιησού Χρηστού, ζητώντας συγχώρεση.
Εκείνο το πρωί, σαν να μην ήθελε ο ήλιος να φανεί, σαν να φοβόταν ακόμα και η μέρα.
Δεν είχε ακόμα ξημερώσει, όταν οι Οθωμανοί αλαλάζοντας σαν δαιμονισμένοι, ρίχτηκαν και πάλι στους ελάχιστους υπερασπιστές, που αναγκάζονταν να είναι διασπαρμένοι σε όλο το μήκος των τειχών, γιατί οι επιθέσεις εκδηλωνόταν ή μπορούσαν να εκδηλωθούν οπουδήποτε.
Καθώς οι Τούρκοι ορμούσαν, έβγαιναν ξοπίσω οι γενίτσαροι, τα αρπαγμένα παιδάκια που τα είχαν μεγαλώσει ως θηρία οι Τούρκοι...
Όμως οι λίγοι γενναίοι Έλληνες και Φιλέλληνες, με τον Ιουστινιάνη και μπροστάρη τον ίδιο τον Παλαιολόγο, αμύνονταν με ηρωισμό τέτοιο, που δεν έχει όμοιό του στην Ιστορία των λαών...
Πανηγύρισαν οι πολιορκημένοι! Είχαν αποκρούσει επιτυχώς την πρώτη επίθεση
«Κρατάτε αδερφοί μου! Υποχωρούν», φώναξε γεμάτος χαρά ο βασιλιάς. Οι χρυσοκίτρινες σημαίες με το Δικέφαλο αετό στα κάστρα της Πόλης άρχισαν και πάλι να κυματίζουν! Δυστυχώς όμως όχι για πολύ...
Οι εχθροί ήταν ατέλειωτοι. Τώρα ο Μεχμέτης έστελνε ξεκούραστους, τις ειδικές του δυνάμεις, τον επίλεκτο στρατό με συνοδεία δέκα χιλιάδων Γενιτσάρων, χτυπώντας στο πιο αδύνατο όπως πάντα σημείο των τειχών. Την Πύλη του Αγίου Ρωμανού, δίπλα στην κοιλάδα του ποταμού Λύκου!
«Εάλωωω! Η Πόλις εάλωωωω»
Το τέλος έφτασε... Η Πόλη μόλις είχε πέσει στα χέρια των Οθωμανών.
Ο Κωνσταντίνος γύρισε το κεφάλι του. Ήταν πια ολομόναχος! Όλοι σχεδόν γύρω του είχαν πέσει σαν ήρωες!
«Δεν υπάρχει κανείς Χριστιανός να μου πάρει το κεφάλι;» φώναξε με όλη τη δύναμή του, φοβούμενος μην πέσει ζωντανός στα χέρια των Τούρκων...!
Η Πόλη έπεσε, η Αγια - Σοφιά βρίσκεται πια σε ξένα χέρια...
"...Το να σου παραδώσω την Πόλη ούτε δικό μου δικαίωμα είναι ούτε κανενός άλλου από τους κατοίκους της, γιατί όλοι με μια ψυχή προτιμούμε να πεθάνουμε με τη θέλησή μας και δε λυπόμαστε για τη ζωή μας".
