Μετά τον εκκλησιασμό που είχε το Σχολείο μας σήμερα στον Ιερό Ναό της Αγίας Βαρβάρας, αρκετοί μαθητές αναρωτήθηκαν γιατί η Θεία Λειτουργία ήταν διαφορετική. Έτσι αναρτούμε εδώ κάποιες πληροφορίες, που πιστεύουμε ότι είναι πολύ κατατοπιστικές, για την Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία.
Η Εκκλησία μας, καθόρισε όλες τις Τετάρτες και Παρασκευές της Μεγάλης Τεσσαρακοστής να τελείται μία άλλη Λειτουργία, η Λειτουργία των Προηγιασμένων Δώρων.
Κατά τη Λειτουργία αυτή δεν τελείται Θυσία, δε γίνεται δηλαδή μεταβολή του άρτου και του οίνου σε Σώμα και Αίμα Χριστού.
Τα Τίμια Δώρα, ο άρτος και ο οίνος είναι έτοιμα, έχουν προαγιασθεί (γι’ αυτό και λέγεται Λειτουργία των Προηγιασμένων Δώρων) κατά την προηγηθείσα θεία Λειτουργία της Κυριακής, είναι πλέον Σώμα και Αίμα Χριστού, και απλώς προσφέρονται προς μετάληψη στους πιστούς.
Ο ιερέας, κάθε Κυριακή, κόβει από το πρόσφορο τον λεγόμενο «Αμνό», δηλαδή το τετράγωνο εκείνο τεμάχιο της σφραγίδας που γράφει ΙΣ-ΧΣ ΝΙ-ΚΑ, και το τοποθετεί επάνω στο ιερό Δισκάριο. Κατόπιν, κατά τη στιγμή του «Σε υμνούμεν…», το τεμάχιον αυτό του άρτου θα μεταβληθεί με την ευλογία του ιερέα σε Σώμα του Κυρίου, όπως και ο οίνος, που είναι στο ιερό Ποτήριο, θα μεταβληθεί και αυτός σε Αίμα του Κυρίου.
Όταν όμως βρισκόμαστε στη πένθιμη περίοδο της Σαρακοστής, ο ιερέας, κατά τη Θ. Λειτουργία της Κυριακής, δεν θα κόψει ένα μόνο τεμάχιο από τη σφραγίδα του πρόσφορου, αλλά περισσότερα (συνήθως τρία), ανάλογα με τον αριθμό των Λειτουργιών των Προηγιασμένων που θα τελέσει κατά την εβδομάδα.
Τα τεμάχια αυτά (που δεν κόβονται όλα από ένα πρόσφορο, αλλ’ ένα από κάθε πρόσφορο), θα τα ευλογήσει κατά την ώρα που πρέπει και αυτά θα μεταβληθούν σε Σώμα Χριστού. Από αυτά, το ένα θα χρησιμοποιηθεί για τη θεία Μετάληψη της ημέρας εκείνης (Κυριακής), τα άλλα (συνήθως δύο) θα βαπτιστούν στο ιερό Ποτήριο, στο άγιο Αίμα του Κυρίου, και θα φυλαχθούν σε ειδικό σκεύος, το ιερό Αρτοφόριο, για τις Λειτουργίες των Προηγιασμένων Δώρων που θα γίνουν εντός της εβδομάδας. Κατ’ αυτές τις Λειτουργίες, ο ιερέας θα προσφέρει στους πιστούς προς μετάληψη τα Προηγιασμένα αυτά Δώρα.
– Μα, θα πείτε, γιατί να αγιάζονται από την προηγουμένη θεία λειτουργία;
– Γιατί τη Μεγάλη Τεσσαρακοστή, μόνο Σάββατο και Κυριακή επιτρέπεται να γίνεται πλήρης θεία λειτουργία. Γιατί η θεία λειτουργία είναι πανηγύρι, είναι Πάσχα, είναι γιορτή. Και επειδή η Μεγάλη Τεσσαρακοστή είναι πένθιμη περίοδος, δεν επιτρέπεται θεία λειτουργία, παρά μόνο Σάββατο και Κυριακή.
Η Εκκλησία όμως, επειδή οι χριστιανοί (ιδίως των πρώτων αιώνων), ήθελαν να κοινωνούν πιο συχνά, όρισε να γίνονται οι λειτουργίες αυτές. Και προτρέπει και τους σημερινούς χριστιανούς, αυτή την περίοδο ως το Πάσχα, να κοινωνούν συχνά, για να προετοιμάζονται καλύτερα πνευματικά.
Η Λειτουργία των Προηγιασμένων έχει πένθιμο και κατανυκτικό χαρακτήρα και τελείται όλες τις Τετάρτες και Παρασκευές της Μ. Τεσσαρακοστής. Κατά τη Μεγάλη Εβδομάδα τελείται μόνο τις τρεις πρώτες μέρες αυτής (Μ. Δευτέρα, Μ. Τρίτη και Μ. Τετάρτη).
Επίσης τελείται και κατά τις ημέρες εορτών που συμπίπτουν με την περίοδο της Μ. Τεσσαρακοστής. Δεν τελείται κατά τα Σάββατα και τις Κυριακές της Μ. Τεσσαρακοστής. Επίσης, κατά τη Λειτουργία των Προηγιασμένων δε γίνονται μνημόσυνα.
